Tại Hội thảo, các chuyên gia nghiên cứu về Cộng đồng kinh tế Asean (AEC) đưa ra đánh giá rằng, sự kiện Việt Nam gia nhập cộng đồng AEC sẽ đem lại nhiều cơ hội lớn, giúp Việt Nam tăng cường vị thế và uy tín trên diễn đàn ASEAN cũng như các diễn đàn quốc tế khác.
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia được hưởng lợi khi AEC có hiệu lực sau hơn một tuần nữa. Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm thách thức, như sự cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn, không chỉ cạnh tranh về sản phẩm, thị trường mà còn cạnh tranh cả về nguồn nhân lực chất lượng cao.
Theo phân tích khảo sát của Viện nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore (ISEAS), có đến 63% DN Việt Nam cho rằng AEC không có ảnh hưởng đáng kể đến việc kinh doanh của mình. Trong khi đó, hầu hết Chính phủ và DN các nước ASEAN từ lâu đã chuẩn bị sẵn sàng cho lộ trình hội nhập.
Việc chủ quan cộng với bị phân tâm khi Việt Nam đã và sắp ký hàng loạt Hiệp định thương mại tự do (FTA) có thể đẩy DN vào thế khó khăn thay vì tận dụng được cơ hội.
TS. Trương Minh Huy Vũ, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế (SCIS), Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn TP. Hồ Chí Minh cho rằng, để vượt qua thách thức đến từ AEC đòi hỏi các DN cần phải chủ động nắm bắt cơ hội, chủ động thay đổi công nghệ sản xuất, áp dụng công nghệ tiên tiến để tạo ra sản phẩm chất lượng tốt, giá thành phù hợp mới có thể cạnh tranh với sản phẩm hàng hóa các nước AEC.
Ở tầm vĩ mô, Chính phủ cần có các chính sách cụ thể như: tín dụng ưu đãi để các DN có thể tiếp cận các nguồn vốn vay, từ đó họ đầu tư cải tiến cơ sở hạ tầng, máy móc thiết bị và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao...
Các chuyên gia tại Hội thảo cũng cảnh báo, khi AEC hình thành, các DN Việt Nam lập tức phải đối mặt với sức ép cạnh tranh từ hàng hóa nhập khẩu trong khối ASEAN, đặc biệt là khi các nước ASEAN loại bỏ hàng rào phi thuế quan.
Trong bối cảnh chỉ hơn 1 tuần nữa AEC chính thức có hiệu lực thực thi, giới phân tích tỏ ra lo ngại trước xu hướng các Tập đoàn, DN các nước: Thái Lan, Malaysia, Singapor “săn” các DN Việt Nam đang hoạt động tốt để mua lại. Đây sẽ là thách thức không nhỏ cho các DN Việt nếu muốn giữ vững thương hiệu của mình.
Thanh Tân