Đối với môi trường tài chính như: Lãi suất tăng, giá dầu, bất động sản và hàng hóa sụt giảm ảnh hưởng tiêu cực lên các khoản cho vay về dầu, khí gas và nông nghiệp ở khu vực tây nam nước Mỹ. Cạnh tranh tăng làm xói mòn giá trị của NH và các quy định tiền gửi trong suốt những năm 1980.
Trong nước và nước ngoài cuối những năm 2000, sự sụp đổ của thị trường nhà và các tổ chức tài chính uy tín (Bears Sterns, AIG, Lehman Brothers); cho vay tiêu dùng không có khả năng thanh toán lớn.
 |
| Bảo hiểm dựa trên cơ sở rủi ro có thể giải quyết vấn đề rủi ro đạo đức của các NH |
Còn rủi ro đạo đức, thường xảy ra trong tổ chức nhận tiền gửi khi các điều kiện về bảo hiểm tiền gửi và bảo hiểm các khoản nợ khác khuyến khích tổ chức đó chấp nhận rủi ro tài sản có bảo hiểm hơn là các rủi ro không có bảo hiểm.
Thua lỗ trong cho vay về dầu, ga và bất động sản trong những năm 1980 và cho vay bất động sản, chứng khoán đảm bảo bằng tài sản thế chấp trong những năm 2000 – rủi ro định giá thấp hoặc rủi ro định giá sai của các NH trong hợp đồng bảo hiểm tiền gửi. Với bảo hiểm tiền gửi, một NH có tỷ lệ đòn bẩy cao có động lực lớn trong thực hiện các khoản đầu tư có rủi ro quá mức như các hoạt động cho vay.
Bảo hiểm tiền gửi với lãi suất cố định và rủi ro đạo đức: Không phân biệt giữa các hoạt động của các tổ chức cho vay có tính rủi ro và các tổ chức cho vay có tính bảo toàn. Kết quả là, trong giai đoạn lãi suất tăng cao, các tổ chức nhận tiền gửi tiết kiệm với lãi suất cố định gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn với mức lãi suất thấp.
Do tiền gửi được bảo hiểm, các nhà quản lý NH chấp nhận tham gia vào dự án rủi ro (huy động với lãi suất cao) để bù cho khoản lỗ trong việc thực hiện khoản vay với lãi suất cố định. Bảo hiểm dựa trên cơ sở rủi ro có thể giải quyết vấn đề rủi ro đạo đức của các NH trong việc chấp nhận rủi ro quá mức.
Như vậy, bảo hiểm tiền gửi dựa trên rủi ro sẽ hiệu quả nếu nó được định giá một cách công bằng. Tuy nhiên, sự đổ vỡ của NH thương mại làm phát sinh đáng kể chi phí xã hội, do đó các nhà quản lý có trách nhiệm, đặc biệt nhằm duy trì tính thanh khoản của NH thương mại, thậm chí thực hiện hỗ trợ họ.
Ở thị trường tự do hóa hoàn toàn, những NH tại các khu vực có dân cư thưa thớt có thể sẽ phải trả mức phần bù cao hơn nhiều để bù đắp cho việc thiếu cơ hội đa dạng hóa và đầu tư. Các tổ chức nhận tiền gửi này có thể phải đóng cửa nếu không được cơ quan quản lý hỗ trợ. Vì thế, hệ thống bảo hiểm dựa trên cơ sở rủi ro nghiêm ngặt có thể không phù hợp với hệ thống NH cạnh tranh thực sự.
Đối với kiểm soát việc chấp nhận rủi ro của NH: Có thể được cấu trúc theo 3 cách để giảm hành vi rủi ro đạo đức: Tăng nguyên tắc của cổ đông; Tăng nguyên tắc của nhà quản lý; Tăng nguyên tắc của người gửi tiền.
Tăng nguyên tắc của cổ đông có hai cách áp dụng trong việc ngăn ngừa việc chấp nhận rủi ro quá mức là: chương trình bảo hiểm tiền gửi dựa trên cơ sở rủi ro và yêu cầu vốn và các quy định đóng cửa tăng lên.
Yêu cầu về vốn và quy định đóng cửa: Yêu cầu vốn tăng đòi hỏi tỷ lệ đòn bẩy thấp hơn. Cổ đông có quyền lợi hơn trong việc thực hiện các khoản đầu tư rủi ro. Vốn dựa trên cơ sở rủi ro hỗ trợ phần bù bảo hiểm tiền gửi dựa trên rủi ro bằng cách tăng chi phí chấp nhận rủi ro của các cổ đông NH.
Trong một chừng mực mà giá trị theo sổ sách của vốn xấp xỉ với giá trị ròng thực hoặc giá trị thị trường của vốn, điều này thúc đẩy nguyên tắc của cổ đông bằng cách áp chi phí bổ sung cho chủ NH cho việc chấp nhận rủi ro. Quy định đóng cửa NH nghiêm ngặt hơn. Không thể đóng cửa NH có giá trị ròng âm và vốn kém, các nhà quản lý thể hiện sự hoãn nợ quá mức.
Về ngắn hạn, sự hoãn nợ có thể giúp quỹ bảo hiểm tránh chi phí thanh khoản. Về dài hạn, chủ NH kém có thêm động lực để phát triển và chấp nhận thêm rủi ro. Chiến lược này làm tăng thêm các khoản nợ tương lai của quỹ bảo hiểm và chi phí thanh khoản NH.
Trong nguyên tắc quản lý, để ủng hộ cổ đông gia tăng và nguyên tắc người gửi tiền, các nhà quản lý đưa ra các điều kiện quan trọng để giải quyết các yếu kém. Như: kiểm tra (tiêu chuẩn kế toán nâng cao gồm giá trị thị trường của tài sản và nợ phải trả); Kiểm tra tại chỗ tất cả các NH hàng năm; Kiểm toán độc lập. Sự trì hoãn/ nhân nhượng về vốn: Đưa ra phạm vi hành động sửa chữa ngay lập tức (ví dụ vốn hóa tốt, vốn hóa đầy đủ, vốn hóa kém) cùng với hành động bắt buộc theo yêu cầu của nhà quản lý tại mỗi phạm vi (gồm cả đóng cửa) – chính sách quản lý dựa trên quy định hơn là sự tự do.
Những quy định này hướng dẫn nhà quản lý hành động theo cách cụ thể thậm chí bắt buộc họ phải thực hiện như vậy. Hành động sửa ngay lập tức đòi hỏi các nhà quản lý phải thực hiện các hành động bắt buộc nếu tỷ lệ vốn của NH giảm xuống.
Ví dụ: khi tỷ lệ vốn của NH ra ngoài khu vực 1 hoặc khu vực mức vốn hóa tốt. Điều khoản bắt buộc gồm: Hoãn chi trả cổ tức và chi phí quản lý, yêu cầu kế hoạch khôi phục vốn, hạn chế sự tăng trưởng tài sản, người nhận trong vòng 90 ngày, hạn chế lãi suất tiền gửi, hạn chế chi trả cho nhân viên, hoãn các khoản thanh toán cho các khoản nợ đồng tài trợ
Về nguyên tắc người gửi tiền: Có thể cấu trúc tiền gửi trong NH để giảm ảnh hưởng của mức trần bảo hiểm như thế nào? FDIC bảo hiểm tiền gửi lên tới 250.000 đô la Mỹ trên một tài khoản cá nhân tại mỗi NH. Vì thế, người gửi tiền cá nhân có thể mở rộng mức bảo hiểm trên 250.000 đô la Mỹ bằng cách thực hiện đồng tài khoản và gửi tiền ở nhiều NH cùng một thời điểm.
Cá nhân và công ty mong muốn gửi nhiều hơn 250.000 đô la Mỹ tiền gửi vào NH thường thuê nhà môi giới gửi khoản tiền 250.000 đô la Mỹ vào NH trả mức lãi suất cao nhất Nhà quản lý xem xét hoạt động này rủi ro vì 2 lý do: Thứ nhất: Các NH sẵn sàng trả lãi suất cao nhất thường có nhu cầu tiền gửi cao nhất nhìn từ khía cạnh thanh khoản.
Thứ hai, khi khoản tiền gửi đến kỳ hạn thanh toán, rủi ro rút tiền buộc NH trả lãi suất cao hơn để giữ khoản tiền gửi này. Kết quả là, chi phí nguồn vốn cao hơn có thể buộc NH thực hiện các hoạt động cho vay rủi ro hơn.
Hiếu Ngân
