 | Công nghiệp ô tô: Khó khăn ai cũng biết, nhưng chưa làm được gì |
| Ô tô nhập khẩu tràn vào Việt Nam |
| Ôtô Honda giảm giá gần 200 triệu tại Việt Nam |
Hiếm có khi nào mà ngành ôtô trong nước đối mặt với nhiều khó khăn như năm nay. Khá nhiều các DN ôtô niêm yết trên sàn công bố kết quả kinh doanh đáng thất vọng trong nửa đầu năm. Bên cạnh thị trường ảm đạm một cách bất ngờ thì thách thức còn gia tăng mạnh khi từ năm 2018, thuế nhập khẩu từ các quốc gia ASEAN sẽ giảm xuống còn 0% cho hầu hết các chủng loại xe. Liệu cơ hội cho các DN ôtô sẽ như thế nào trong thời gian tới?
Sự sụt giảm của thị trường ôtô trong năm nay có thể coi là nghiêm trọng. Theo đánh giá của Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng của toàn thị trường trong tháng 7 vừa qua chỉ đạt hơn 20.000 xe, giảm 27% so với cùng kỳ năm trước. Nếu tính luôn 7 tháng đầu năm, tổng doanh số bán hàng toàn thị trường sụt giảm đến 6%, trong đó nặng nề nhất là mảng xe du lịch.
 |
| Ngành ôtô trong nước hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn |
Nhiều hãng kinh doanh ôtô đang gặp khó khăn khi phải vừa đảm bảo doanh thu, vừa phải duy trì được lợi nhuận. Nguyên do là để bán được hàng, các hãng “đua nhau” thực hiện các chính sách khuyến mãi, giảm giá quyết liệt trong nửa đầu năm. Điển hình như Savico - đơn vị chuyên phân phối cho các hãng Toyota, Honda, Mitsubishi, Ford hay Volvo - ghi nhận mức lỗ 10 tỷ đồng ở mảng kinh doanh chính; ôtô Hàng Xanh lỗ kinh doanh hơn 14 tỷ đồng; City Ford lỗ 8 tỷ đồng.
Trong khi đó, ông lớn ngành là ôtô Trường Hải cũng chứng kiến kết quả kinh doanh sụt giảm khi doanh thu thuần quý II vừa qua giảm 14% xuống chỉ còn 12.734 tỷ đồng, lợi nhuận ròng sụt giảm đến 50%, chỉ còn 1.195 tỷ đồng. Trường Hải đã tạm thời gác kế hoạch niêm yết cổ phiếu đến sang năm, nhưng nếu kết quả kinh doanh không được cải thiện mạnh trong giai đoạn cuối năm nay thì chắc chắn giá trị của DN sẽ chịu tác động tiêu cực một khi niêm yết.
Trong khi đó, chỉ còn chưa đầy 5 tháng nữa, hàng rào thuế quan cho các dòng xe nhập khẩu từ các quốc gia ASEAN, nhất là từ thủ phủ ôtô Thái Lan, sẽ giảm. Sức ép cạnh tranh cho các hãng xe trong nước, nhất là Trường Hải vốn đầu tư mạnh vào khâu lắp ráp sản xuất, sẽ gia tăng gấp bội, dù hãng này đã nỗ lực cắt giảm chi phí để hướng đến mục tiêu mỗi năm giảm giá bán khoảng 5-10%. Nhưng, thực tế vẫn còn gặp nhiều chông gai.
Theo ông Phạm Anh Tuấn, Trưởng ban Chính sách VAMA, do thị trường tiêu thụ trong nước nhỏ, sản lượng nhỏ bé, trong khi khấu hao đầu tư thiết bị lớn, chi phí sản xuất cao hơn khu vực gây rất nhiều khó khăn cho các DN sản xuất trong nước. Ngoài ra, do phần lớn linh kiện ôtô phải nhập khẩu nên các nhà sản xuất phải chịu thêm các chi phí như đóng gói, vận chuyển và thuế nhập khẩu. “Chi phí sản xuất xe ở Việt Nam đang cao hơn xe sản xuất ở Thái Lan. Thậm chí, xe nhập từ Thái Lan đã bao gồm chi phí đóng gói vận chuyển vẫn thấp hơn xe sản xuất ở Việt Nam khi thuế nhập khẩu bằng 0% vào năm 2018”, ông Tuấn nói.
Thấy được bài toán khó khăn trước mắt, một số DN ôtô bắt đầu thực hiện các chiến lược mới, nhất là phát triển mạnh mảng dịch vụ và bán lẻ, như Trường Hải và Savico là những ví dụ điển hình. Mục tiêu của họ là chủ động tạo ưu thế về thương hiệu, hệ thống phân phối trước khi các hãng xe ngoại đổ bộ mạnh mẽ vào Việt Nam.
Thực tế thì lợi nhuận từ mảng phân phối cho các hãng xe đôi khi còn mang lại các khoản lợi nhuận khá tốt cho các hãng ôtô. Như ở Savico, mặc dù báo lỗ hơn 10 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh chính, nhưng nhờ nhận được 54 tỷ đồng từ tiền thưởng của hãng xe ngoại nên Savico gặt hái được 34 tỷ đồng lợi nhuận ròng. City Ford cũng được thưởng 9,4 tỷ đồng nên thu 2,43 tỷ đồng lãi ròng trong quý II.
Phát triển sang các lĩnh vực khác như bất động sản và tài chính cũng là điều mà một số công ty ôtô lựa chọn. Sau khi Trường Hải tham gia vào mảng bất động sản với dự án hoành tráng Sala Đại Quang Minh ở Thủ Thiêm (TP. Hồ Chí Minh), tới nay còn có thêm Savico đang lựa chọn đối tác có năng lực để tham gia phát triển khu phức hợp tại lô đất vàng 66-68 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Quận 1, TP. Hồ Chí Minh). Ngoài ra, Savico còn lấn sân vào mảng giáo dục với khởi đầu là trường mầm non ở Thủ Đức (TP. Hồ Chí Minh).
Nam Minh
