Doanh nghiệp (DN) vẫn còn trông chờ lãi suất hạ tiếp. Đến thời điểm này, điều kiện để giảm lãi suất lại đang nhen lên một cơ hội mới.
Lạm phát có thể về một con số trong tháng 5
Khoảng 3 tháng trở lại đây, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) so với cùng kỳ đã “lao dốc” mạnh mẽ, xuyên thủng mốc 15%. Cách đây ít ngày, một số bản tin dự báo cho rằng, CPI tháng 5 này có thể chỉ tăng ở mức 0,15% so với tháng trước.
Các doanh nghiệp đón chờ mức lãi suất vay vốn "rẻ" hơn để thúc đẩy sản xuất
Như vậy, nếu so với cùng kỳ, lạm phát theo năm chắc chắn sẽ về lại một con số. Tính toán cụ thể từ kịch bản kể trên, CPI so với cùng kỳ trong tháng này sẽ tăng ở mức khoảng 8,3%, mức thấp nhất kể từ tháng 9/2010.
Về biểu hiện, diễn biến CPI trong các tháng gần đây khá giống với cùng kỳ năm 2009 và 2010 là những giai đoạn thắt chặt kinh tế, nhưng mức tăng là thấp hơn. Một lần nữa, chính sách tiền tệ hướng tới thắt chặt tổng cầu thể hiện vai trò kiềm chế lạm phát rất tốt.
Tâm lý tiêu dùng thậm chí không còn “rung rinh” như giai đoạn trước. Trong thời điểm điều chỉnh giá xăng dầu vừa qua, sự ăn theo lên giá của nhiều mặt hàng không còn “sốt nóng” như thời gian trước đây, cho thấy lòng tin vào sự ổn định của đồng nội tệ đã tăng lên.
Thanh khoản ngân hàng được cải thiện
Những quan ngại về tình hình thanh khoản của hệ thống các tổ chức tín dụng cũng đã được dỡ bỏ. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cách đây ít ngày cho biết, Ngân hàng Nhà nước về cơ bản đã kiểm soát được tình hình của các ngân hàng thương mại yếu kém, thông qua các biện pháp nghiệp vụ.
Thậm chí, huy động vốn ở nhiều ngân hàng thương mại yếu kém không bị giảm và các khoản tiền gửi mới tại các ngân hàng thương mại đó đã trở lại, cho thấy lòng tin của công chúng được duy trì ổn định.
Diễn biến trên thị trường tiền tệ thời gian này, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng trong ngày 9/5 đã xuống mức thấp kỷ lục 2,5-3%, phá đáy lập hồi tháng 7/2007. Trên thị trường mở (OMO), lãi suất tín phiếu cũng xuống thấp nhưng nhiều ngân hàng thương mại vẫn liên tục mua vào.
Nhìn về mặt con số, với hầu hết các nhà băng, việc cho vay DN ở mức 12-13% trong lúc này là hoàn toàn có cơ sở, thậm chí tốt hơn nhiều so với “đổ” tiền vào mua tín phiếu với lãi suất thấp hơn. Vấn đề là sự gặp nhau của ngân hàng và DN, trong một mặt bằng mới có sự tham gia của các NHTM Nhà nước là đầu tàu.
Lãi suất trước cơ hội giảm tiếp
Đánh giá nền kinh tế tại thời điểm này, TS. Nguyễn Đức Kiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, đến nay là đã hoàn thành cơ bản hai trong 4 mục tiêu đặt ra của điều hành nền kinh tế, đó là kiểm soát lạm phát và ổn định vĩ mô.
Cho nên, mục tiêu tiếp theo là tăng trưởng hợp lý. Điều này cũng đang nằm trong “tính toán” của Chính phủ. Nghị quyết 12/NQ-CP về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4/2012 có mang ý tưởng này.
Cụ thể, Chính phủ đã yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt và có hiệu quả; chỉ đạo quyết liệt để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng.
Đồng thời, Nghị quyết 12 cũng đề cập đến đẩy nhanh việc giảm lãi suất cho vay phù hợp với mức giảm chỉ số giá tiêu dùng...
Song hành cùng tình hình lạm phát giảm tốc nhanh chóng, trong mấy tháng gần đây, Ngân hàng Nhà nước đã 2 lần hạ mặt bằng lãi suất huy động và một lần khống chế trần lãi suất cho vay ở mức 15%, nhưng mới áp dụng cho một số lĩnh vực ưu tiên.
Với diễn biến lạm phát mới đã thấp hơn tháng trước trên 2%, dư địa để lãi suất tiếp tục điều chỉnh giảm càng lớn hơn. Thậm chí nhìn về phía trước, vẫn còn 2 tháng nữa để hiệu ứng tăng cao năm ngoái “ép” lạm phát xuống thấp hơn con số của tháng này.
Cơ sở niềm tin đã có, điều kiện hạ lãi suất cũng đủ về cả phía tín hiệu thị trường và khả năng thực hiện của NHTM. Vấn đề có lẽ chỉ còn là thời gian.
Vũ Anh Quân
thoibaonganhang.vn
