Lỗi ở điểm bán!
Cách đây vài ngày, chị Quỳnh (Bình Thạnh) mua máy tính Macbook Air tại Halo shop trên đường Nguyễn Văn Trỗi (Q. Phú Nhuận) giá 22 triệu đồng, thanh toán bằng thẻ tín dụng. Theo nhân viên cửa hàng, nếu khách hàng mua máy tính và điện thoại dòng Apple thì cà thẻ không tính phí. Tuy nhiên, người mua Ipad sẽ phải trả phí cà thẻ là 1,5%/lần giao dịch. Đặt câu hỏi tại sao lại tính phí cà thẻ một sản phẩm thì nhân viên Halo shop trả lời: “vì Ipad bán tại cửa hàng có giá rất cạnh tranh so với các cửa hàng khác, nên người mua thanh toán bằng thẻ sẽ bị tính phí”.
Tương tự, anh Bảo (Q. Phú Nhuận) mua điện thoại iPhone 6 plus tại một cửa hàng điện thoại trên đường CMT8, quận 1 cũng bị tính phí khi trả tiền qua thẻ. Theo đó, phí cà thẻ tín dụng 2%, tiền phí ra hoá đơn đỏ 10%. Như vậy, vị chi hai khoản phí mà anh vẫn phải trả lên tới 12%, mặc dù anh Bảo biết thừa là Nhà nước quy định không được thu.
 |
| DN nào tính phí thanh toán thẻ, người tiêu dùng nên từ bỏ |
Thực tế, không chỉ hai cửa hàng trên mà ngoài thị trường còn hàng trăm ngàn cửa hàng đặt máy POS vẫn tính phí cà thẻ đối với khách hàng. Cũng như Halo shop, lý do nhiều cửa hàng đưa ra vì giá bán sản phẩm thấp hơn những DN lớn cùng ngành, nên buộc phải tìm mọi cách tận thu trên khách hàng để bù lại. Mức phí khách hàng phải trả tới thời điểm này dao động từ 1-3%/lần giao dịch.
Sẽ không có gì đáng bàn cãi về chiến lược cạnh tranh của các DN, có điều, hành động thu phí cà thẻ của các điểm bán hàng vô hình trung đã gây sự hiểu nhầm cho khách hàng. Và lỗi bỗng dưng NH phải gánh chịu!? Bởi theo cách hiểu thông thường của khách hàng, việc cà thẻ tính phí là do NH thu.
Trao đổi với ông Trịnh Minh Thảo, Phó tổng giám đốc VietABank, ông Thảo khẳng định: NH không thu phí thanh toán thẻ đối với khách hàng mà chính là do các chủ cửa hàng, dẫn đến sự hiểu nhầm. Cụ thể, hiện nay, các NH hợp tác với cửa hàng đặt máy POS chấp nhận thẻ, qua đó, NH trang bị dịch vụ, tiện ích cho cửa hàng, đổi lại cửa hàng phải trả phí cho NH. Mức dao động từ 2-3% mỗi máy.
“Về nguyên tắc, không có dịch vụ nào là miễn phí cả. Bởi không có NH nào không phải bỏ tiền ra để đầu tư thiết bị công nghệ, trang bị tiện ích trị giá hàng trăm tỷ. Đối với DN, NH khuyến khích họ dùng máy POS tính tiền là rất có lợi. Đơn cử, phần lớn cửa hàng đều thuê người tính tiền, do vậy, chủ DN có thể quản lý tiền hàng tốt hơn qua tài khoản. Chưa kể, nếu thu tiền mặt, DN phải đi nộp tiền vào tài khoản rất mất thời gian, thậm chí mất tiền phí nộp tiền. Trong khi đó, DN chịu đặt máy POS, được NH trang bị từ A-Z, mức phí thu chỉ vài %/lần giao dịch. Chỉ có tháng nào không có giao dịch, thì cửa hàng phải chịu khoảng 100.000 đồng tiền phí. Quy trình rõ ràng vậy, nhưng phần lớn các DN vẫn tính phí thanh toán khách hàng mỗi lần giao dịch và đổ lỗi cho NH khiến rất nhiều khách hàng quay lưng với dịch vụ”, ông Thảo nói.
Lạm thu phí - lợi bất cập hại
Nói về trách nhiệm, các NH cho biết trong hợp đồng ký kết giữa NH và DN có ghi rõ: “đơn vị chấp nhận thẻ không được tính phí khách hàng, nếu phát hiện thì bị phạt tiền và điểm POS đó có thể bị thu hồi máy”. Tuy nhiên, lãnh đạo một NH thừa nhận việc kiểm soát các DN thu phí vượt quá khả năng.
Bởi NH không tặng không dịch vụ cho DN nên không thể nào đặt ra quy định đối với khách hàng của mình. Chưa kể, hiện nay để khuyến khích người tiêu dùng xài thẻ, hạn chế tiền mặt thì NH phải hợp tác với DN, thậm chí giảm phí để đặt máy, khuyến khích DN xài dịch vụ. Trường hợp NH phát hiện được hiện tượng thu phí của DN thì chỉ áp dụng hình thức nhắc nhở, không chấm dứt hợp đồng với đơn vị sai phạm vì bản thân NH cũng muốn mở rộng mạng lưới thanh toán thẻ. Hơn nữa, câu chuyện giảm thiểu khối lượng tiền mặt lưu thông không còn nằm trong phạm vi NH muốn bán dịch vụ mà nó đang được nhà nước khuyến khích bởi những hiệu quả và lợi ích do nó mang lại cho nền kinh tế.
Nói vậy không có nghĩa là NH dung túng đối tác tận thu khách hàng vì nó ảnh hưởng đến uy tín của NH. Theo đó, một vị lãnh đạo NH cho biết, bản thân các cửa hàng, các DN phải thực sự hiểu những lợi ích từ việc chấp nhận thanh toán thẻ, nếu không, người dân sẽ từ chối không mua hàng tại những nơi đó.
Hơn nữa, các điểm bán có thể phải trả một ít phí nhưng ngược lại, họ sẽ tăng được doanh số bán hàng nhờ nguồn khách lớn và ổn định do NH cung cấp, đặc biệt là khách hàng sử dụng thẻ tín dụng được NH cấp hạn mức tiêu dùng để kích cầu. Ngoài ra, những điểm bán hàng minh bạch có liên kết với NH sẽ có ưu thế cạnh tranh hơn với những DN nhỏ lẻ, kinh doanh ép người tiêu dùng.
Chẳng hạn, chỉ tính trong lĩnh vực điện tử, các điểm bán hàng như Nguyễn Kim, Mainguyen.vn, Thegioididong.com… được các NH triển khai rất nhiều chương trình khuyến mãi như: thanh toán qua thẻ được giảm giá sốc, mua trả góp lãi suất 0%, không tính phí... Kết quả, doanh số của họ cải thiện rất nhanh. Trong khi đó, các DN bán hàng nhỏ lẻ mặc dù đã cố gắng giảm giá sản phẩm về mức thấp nhất để cạnh tranh, tìm cách thu phí ở những dịch vụ khác nhưng vẫn khó có thể làm nên thương hiệu.
Tóm lại, người tiêu dùng nên hiểu rằng, khi cà thẻ để thanh toán bằng VND ở Việt Nam sẽ không bị tính phí. Nơi nào yêu cầu tính phí thêm là nơi đó làm ăn không minh bạch, người dân nên tẩy chay sản phẩm của họ. NH chỉ tính phí khi khách hàng mua hàng trên mạng nước ngoài hoặc ra nước ngoài cà thẻ/rút tiền. Phí tính trên các giao dịch này được gọi là phí chuyển đổi ngoại tệ (khoảng 2%).
Nhìn chung, quy định này đã có từ lâu và người dùng thẻ Visa/MasterCard nên để ý. Ngoài ra, có một cách để giảm phí tốt nhất cho người tiêu dùng là nếu đi nước ngoài, chủ thẻ có thể đặt cọc tiền trong thẻ tín dụng của một số NH lớn như Vietcombank, Eximbank... Khi về Việt Nam, chủ thẻ sẽ được gửi hoá đơn thanh toán chi tiết từ NH với cách tính giá bán USD tại ngày thanh toán mà không bị thu bất kỳ khoản phí nào.
| Người tiêu dùng nên hiểu rằng, khi cà thẻ để thanh toán bằng VND ở Việt Nam sẽ không bị tính phí. Nơi nào yêu cầu tính phí thêm là nơi đó làm ăn không minh bạch, người dân nên tẩy chay sản phẩm của họ. NH chỉ tính phí khi khách hàng mua hàng trên mạng nước ngoài hoặc ra nước ngoài cà thẻ/rút tiền. |
Quỳnh Vũ
