Theo thông tin từ Đội kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Nam (Đội 3) - Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan, đầu tháng 9/2019 cơ quan hải quan đã thực hiện khám xét đối với 5 container hàng xuất khẩu do Công ty TNHH XNK và Phát triển Đức Minh mở tờ khai hải quan cho sản phẩm gốm đất nung mới 100%, xuất khẩu đi Hàn Quốc, được hưởng thuế suất 0%.
Được biết, lô hàng này được DN mở tờ khai từ tháng 6/2019 và được hệ thống phân luồng xanh. Tuy nhiên, vì có dấu hiệu nghi ngờ DN khai báo sai để trốn thuế, cơ quan Hải quan đã kiểm tra và phát hiện số hàng trên là phế liệu, vỏ lon bia, nước ngọt ép chặt, đóng thành khuôn. Đây là mặt hàng chịu mức thuế suất xuất khẩu là 25% thay vì 0% như ban đầu.
 |
| Cần tăng cường các giải pháp để chống gian lận thuế |
Trước đó vào cuối tháng 8/2019, cũng với hành vi khai báo gian lận để hòng qua mắt cơ quan Hải quan, tại cảng Cát Lái, Đội thủ tục hàng hóa nhập khẩu - Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 phối hợp với Đội 3 kiểm tra lô hàng nhập khẩu từ Úc về Việt Nam của Công ty TNHH Sun World Logistics, phát hiện toàn bộ hàng chứa trong container là máy đánh bạc. Lô hàng này được DN cố tình khai man là bàn làm việc bằng ván MDF nên được hệ thống phân luồng vàng (kiểm tra hồ sơ). Mặc dù vậy, khi chuyển luồng kiểm tra thực tế, cơ quan hải quan đã phát hiện, trong container không có bàn làm việc như khai báo, mà toàn bộ hàng trong container là 37 chiếc máy đánh bạc đã qua sử dụng. Đây là hàng hóa thuộc Danh mục cấm nhập khẩu.
Đáng chú ý, có những lô hàng được cơ quan Hải quan chuyển luồng phát hiện gian lận thuế hàng tỷ đồng như trường hợp của Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Trần Linh, khai báo nhập khẩu màn hình led, hiệu Yestech dùng cho hệ thống xử lý dữ liệu, xuất xứ Trung Quốc, thuế suất thuế nhập khẩu 0% và thuế GTGT 10%. Số thuế doanh nghiệp kê khai nộp cho cả lô hàng hơn 860 triệu đồng, lô hàng được hệ thống phân luồng xanh. Nhưng khi chuyển luồng kiểm tra thực tế, phát hiện toàn bộ hàng hóa tương ứng với thuế suất thuế nhập khẩu 12% và thuế GTGT 10%. Với mức thuế này, tổng cộng số thuế DN phải nộp cho lô hàng nêu trên gần 2,2 tỷ đồng. Như vậy, với việc khai báo sai mã số hàng hóa, DN đã cố tình trốn đóng gần 1,3 tỷ đồng tiền thuế.
Theo nhận định của Cục Hải quan TP.HCM, một số DN xuất nhập khẩu đã lợi dụng cơ chế quản lý rủi ro, cố ý khai sai tên hàng, chủng loại, khối lượng, trị giá, mã số hàng hóa, thuế suất với mục đích che giấu tên hàng thực xuất khẩu, nhằm gian lận thuế, trốn thuế.
Thủ đoạn của các DN cho thấy, các đối tượng cố tình khai báo sai tên hàng nhập khẩu để được hệ thống quản lý rủi ro phân luồng xanh hoặc luồng vàng nhằm miễn kiểm tra thực tế hàng hóa. Tuy nhiên, cơ quan Hải quan phát hiện nghi vấn từ những lô hàng này nên đã thực hiện chuyển luồng kiểm tra thực tế và phát hiện nhiều lô hàng lậu, hàng cấm. Trong thời gian gần đây, cơ quan Hải quan liên tiếp phát hiện nhiều lô hàng xuất khẩu nghi vấn nên đã chuyển luồng kiểm tra, phát hiện doanh nghiệp trốn thuế hàng trăm triệu, đến cả tỷ đồng.
Theo Tổng cục Hải quan, việc áp dụng quản lý rủi ro, phân luồng kiểm tra hàng hóa đối với các lô hàng xuất nhập khẩu được thực hiện theo quy định của Luật Hải quan, Nghị định 08/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, hàng hóa được phân vào luồng xanh sẽ được thông quan ngay, luồng vàng phải kiểm tra chi tiết hồ sơ, luồng đỏ phải kiểm tra thực tế hàng hóa.
Có thể nói, đây là các quy định phù hợp thông lệ quốc tế và các tiêu chuẩn, khuyến nghị của WCO nhằm đảm bảo việc hội nhập của Việt Nam với nền kinh tế thế giới, đặc biệt là dưới góc độ tạo thuận lợi thương mại toàn cầu. Mặt khác, ngành Hải quan đang triển khai cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Trong đó, một trong những giải pháp trọng tâm là chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, giảm tỷ lệ kiểm tra đối với hàng hóa xuất nhập khẩu để tạo thuận lợi cho DN.
Đại diện Cục Quản lý rủi ro, Tổng cục Hải quan cho biết, ngoài việc áp dụng quản lý rủi ro, phân luồng kiểm tra trong quá trình làm thủ tục hải quan, ngành Hải quan đã và đang áp dụng thực hiện soi chiếu trước đối với hàng nhập khẩu, tổ chức thu thập, phân tích thông tin trước nhằm kịp thời phát hiện các lô hàng có rủi ro, dấu hiệu vi phạm, buôn lậu để thực hiện soi chiếu trước đối với hàng hóa nhập khẩu. Mặt khác, cơ quan Hải quan cũng đẩy mạnh tự động hóa hoạt động kiểm tra điều kiện đăng ký tờ khai để quyết định chấp nhận hoặc không chấp nhận tờ khai của DN theo quy định.
Nhật Minh
