Theo kết quả điều tra mới nhất do Vụ Dự báo Thống kê (NHNN) vừa công bố, thị trường lao động, việc làm của ngành Ngân hàng tiếp tục sôi động với 70,93% TCTD cho biết đã tăng thêm lao động trong năm 2018 so với năm 2017. Đến cuối năm 2019, so với cuối năm 2018, 76,74% TCTD dự kiến sẽ tăng lao động; 18,61% TCTD dự kiến giữ nguyên lao động và chỉ có 4,65% TCTD dự kiến cắt giảm lực lượng lao động trong năm 2019. Trong năm 2018, tình hình lao động, việc làm tại TCTD tiếp tục xu hướng tích cực với 56,32% TCTD cho biết đã tăng thêm lao động trong quý IV/2018 (tương đương tỷ lệ quý trước).
 |
| Ảnh minh họa |
Nhìn vào những con số trên, dễ thấy nhân sự/nguồn nhân lực luôn là nhu cầu thường trực của ngân hàng qua mỗi năm. Ghi nhận trên thị trường, ngay từ tháng cuối năm 2018, nhiều ngân hàng đã rục rịch chuẩn bị cho những đợt tuyển dụng lớn năm 2019. Viet Capital Bank từ tháng 12/2018 đã khởi động cho đợt tuyển dụng thực tập sinh lớn nhất năm 2019 với 300 vị trí dành cho học sinh, sinh viên từ các trường đại học, cao đẳng trên toàn quốc làm việc tại nhiều vị trí đa dạng. VPBank cũng tuyển dụng một loạt các vị trí bán hàng trực tiếp, chuyên viên cao cấp quản lý dự án “Hệ thống quản trị rủi ro hoạt động” kiêm Quản trị rủi ro hoạt động mảng công nghệ thông tin (CNTT); Techcombank, Maritime Bank, Kienlongbank, SeABank... cũng đăng tuyển rất nhiều vị trí.
Thu hút và giữ chân nhân sự giỏi nhiều năm qua vốn là sự quan tâm của tất cả nhà băng. Đặc biệt trong bối cảnh bước sang năm 2019, khi Việt Nam chính thức tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trước cơ hội của CMCN 4.0, lĩnh vực tài chính – ngân hàng với xu thế chuyển dịch số mạnh mẽ, thì con người không chỉ còn là vấn đề “lượng” mà sẽ ngày càng có sự đòi hỏi cao hơn về “chất”. CMCN 4.0 có thể tạo ra bước đột phá cho kinh tế, tạo đột biến trong đầu tư, tăng năng suất lao động và quan trọng nhất là làm tăng thu nhập và mức sống của con người.
Tuy nhiên, một chuyên gia nhận định: Dưới ảnh hưởng của cuộc CMCN 4.0, với sự phát triển của robot thông minh và trí tuệ nhân tạo, lợi thế cạnh tranh về nguồn nhân lực giá rẻ sẽ không còn. Thị trường lao động trong ngành Ngân hàng sẽ thay đổi theo hướng giảm giao dịch viên, giao dịch chi nhánh... và gia tăng nguồn nhân lực chất lượng cao, có sự cạnh tranh giữa các ngân hàng cũng như các công ty Fintech. Khi phải đồng thời giỏi cả chuyên môn nghiệp vụ tài chính, ngân hàng, CNTT và có khả năng phân tích dữ liệu.
Ths. Phạm Xuân Hoè - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng bày tỏ: Những thách thức mới thời kinh tế hội nhập, công nghệ số sẽ tạo thêm khoảng cách phát triển giữa Việt Nam và các quốc gia phát triển nếu không có những ứng xử đúng mực từ tư duy đến chính sách, đặc biệt các ngân hàng Việt Nam cũng sẽ không tránh khỏi những khó khăn nếu như muốn ứng dụng một số công nghệ đặc trưng của CMCN 4.0 như blockchain, robot tự động hay Big Data.
Số lượng và chất lượng nguồn nhân lực CNTT đã được NHNN cũng như các TCTD rất chú trọng thông qua các chính sách tuyển dụng, sử dụng, đào tạo và đã đáp ứng được cơ bản nguồn lực CNTT cho hoạt động của ngành Ngân hàng thời gian qua. Tuy nhiên, thẳng thắn mà nói, nguồn nhân lực CNTT chất lượng cao còn ít so với nhu cầu ngày càng cao của Ngành, đặc biệt với đội ngũ chuyên gia làm công tác an ninh thông tin. “Chính sự thiếu hụt này dẫn đến công tác phát triển ứng dụng CNTT cũng như quản lý, kiểm soát an toàn bảo mật không tương xứng với nhu cầu hoạt động của ngân hàng, chưa thật sự đảm bảo về an toàn bảo mật, dễ bị động trước những cuộc tấn công quy mô lớn, có tổ chức của tộ phạm công nghệ cao”, vị này cho hay.
Theo ông Hoè, các chính sách tuyển dụng, đãi ngộ, sử dụng... cần được nghiên cứu, chỉnh sửa hợp lý nhằm thu hút được nhân tài phục vụ lâu dài cho ngành Ngân hàng. Phải xác định không những là công việc trước mắt mà còn có ý nghĩa lâu dài trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực ngân hàng. Chất lượng nguồn nhân lực không chỉ là về trình độ nghiệp vụ ngân hàng, mà đi liền với đó là kỹ năng về vận hành công nghệ số, tính tuân thủ về quy trình vận hành cung ứng sản phẩm dịch vụ ngân hàng trong môi trường IT.
Cùng chung quan điểm đó, TS. Nguyễn Viết Lợi - Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) cho rằng: “Cần có một hệ sinh thái phù hợp để đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong bối cảnh CMCN 4.0”. Các chương trình giảng dạy từ cấp đại học, cao đẳng cần thay đổi nhiều hơn để sẵn sàng cho một nguồn nhân lực đáp ứng được nhu cầu của ngành Ngân hàng, đồng thời tránh việc chảy máu chất xám.
Phát triển nguồn nhân lực của ngành Ngân hàng cũng là một trong những nội dung được đề cập trong Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó có lưu ý chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành Ngân hàng và của hội nhập kinh tế quốc tế; Xây dựng đội ngũ cán bộ CNTT tại các TCTD, có trình độ nghiệp vụ giỏi, tính chuyên nghiệp cao, đáp ứng nhu cầu quản trị vận hành và làm chủ các hệ thống công nghệ hiện đại.
Minh Khôi
