Ông Lê Anh Dũng, Phó vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN chia sẻ, trong xu hướng phát triển mạnh mẽ của hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM), dịch vụ thẻ ngân hàng luôn được các TCTD quan tâm phát triển, trong đó thẻ tín dụng là phương thức đáp ứng đa dạng nhu cầu tiêu dùng, thanh toán của khách hàng.
Theo số liệu của NHNN, trong 4 tháng đầu năm 2024 các chỉ số TTKDTM có mức tăng trưởng khá so với cùng kỳ năm 2023. Cụ thể, giao dịch TTKDTM tăng 57,11% về số lượng và 39,49% về giá trị; riêng kênh Internet tăng 47,48% về số lượng và 30,20% về giá trị…
Theo xu hướng đó, thẻ tín dụng vừa là phương tiện thanh toán tiện lợi vừa là công cụ để người dân tiếp cận dễ dàng với nguồn tín dụng của ngân hàng, góp phần phổ cập tài chính, hạn chế tín dụng đen.
Theo đánh giá của các chuyên gia, mặc dù thẻ tín dụng đem lại rất nhiều lợi ích cho khách hàng nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu khách hàng không sử dụng hợp lý. TS. Đỗ Thị Hà Thương - Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh nhận định, thẻ tín dụng có tính năng “chi tiêu trước - trả tiền sau”. Chủ thẻ sẽ được ngân hàng cấp hạn mức vay để chi tiêu linh hoạt và hoàn trả số tiền này trong thời gian quy định. Nhưng nếu không thanh toán khoản vay trên đúng hạn, chủ thẻ sẽ phải chịu khoản phạt phí trễ hạn với lãi suất cao. Điều này dẫn đến số nợ của khách hàng tại ngân hàng tăng nhanh, thậm chí có thể mất khả năng chi trả. Việc này cũng đồng nghĩa với khách hàng bị nợ xấu ngân hàng và bị chấm điểm tín dụng thấp.
Theo đại diện BIDV, chủ thẻ có nợ quá hạn trong thời gian dài sẽ bị ngân hàng xếp vào danh sách khách hàng nợ xấu, làm giảm điểm tín dụng của khách hàng. Danh sách “đen” này được lưu trữ tại Trung tâm Thông tin Tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC) và gây khó khăn cho chủ thẻ khi có nhu cầu vay vốn ngân hàng sau này. Bởi các ngân hàng sẽ xem xét và căn cứ vào lịch sử tín dụng trên hệ thống CIC để xét duyệt đề nghị vay vốn của khách hàng. Thậm chí chủ thẻ chậm thanh toán dư nợ thẻ tín dụng trong thời gian dài có thể bị khởi kiện. Ngân hàng sẽ gửi đơn kiện đến Tòa án và nhờ Tòa án xử lý. Chính vì vậy, chủ thẻ nên cân đối tài chính hợp lý, kiểm soát chi tiêu tốt để thanh toán nợ đúng thời hạn.
Ngân hàng cũng lưu ý khách hàng: Để sử dụng thẻ tín dụng hiệu quả và hạn chế tình trạng mất khả năng thanh toán nợ, chủ thẻ cần thanh toán nợ ở mức tối thiểu đúng hạn; Đến cuối kỳ sao kê, chủ thẻ nên kiểm tra lại số tiền trong bản sao kê để tránh sai sót và cân đối số tiền cần phải thanh toán. Đặc biệt khách hàng phải cẩn trọng không để lộ thông tin thẻ tránh bị kẻ gian lợi dụng…
Hiện nay vấn đề gian lận, lừa đảo trong thanh toán diễn ra khá phổ biến, do đó vấn đề bảo mật thẻ tín dụng được các ngân hàng, chuyên gia cảnh báo rộng rãi đến khách hàng. TS. Đỗ Thị Hà Thương cho rằng, các loại tội phạm gian lận thẻ tín dụng ngày càng tinh vi và phức tạp, để chủ động phòng tránh rủi ro, khách hàng sở hữu thẻ tín dụng cần bảo mật thật kĩ số thẻ, mã xác minh CSC/CVC. Mã CSC có vai trò bảo mật vô cùng quan trọng, nếu không may để lộ, kẻ gian có thể lợi dụng mã CSC để sử dụng thẻ vào các giao dịch bất minh. Vì vậy, khách hàng hãy đảm bảo đã che kỹ mã CSC hoặc làm mờ, xóa mã CSC để đảm bảo an toàn khi sử dụng. Không nên cung cấp thông tin của thẻ lên mạng xã hội hay tại các sàn thương mại điện tử không rõ nguồn gốc; Thận trọng trong các giao dịch thanh toán trực tiếp và trực tuyến. Tuyệt đối không cung cấp thông tin thẻ, tài khoản cho bất cứ người lạ nào kể cả nhân viên ngân hàng…
Nguyễn Minh