 | Chiều khách VIP |
| Maritime Bank trao quyền giám sát cho khách hàng |
| Tra cứu tiền gửi tiết kiệm tại Sacombank |
Lỗi do bỏ qua quy trình
Sau một số vụ việc mất tiền gửi tiết kiệm tiền (TGTK) của khách hàng, có một số ý kiến cho rằng, phải chăng do tập trung nhiều đến quản trị rủi ro đối với hoạt động cho vay, các NH lại lơ là đối với huy động tiền gửi. Một CEO NH khẳng định, không hề có chuyện đó xảy ra. Đối với NH ưu tiên hàng đầu là bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền vì vậy không có chuyện buông lỏng quản lý. “Dù là tiền đi ra hay đi vào NH đều được tuân thủ theo các quy trình, quy định nghiêm ngặt”, vị này nhấn mạnh.
 |
| Người dân cần quan tâm, trang bị thêm kiến thức pháp luật, về tài chính - ngân hàng để có thể sử dụng đồng tiền ngày càng thông minh hơn |
Đối chiếu Quy chế TGTK có thể thấy hoạt động nhận hay rút TGTK, các văn bản pháp lý hiện hành đều đã quy định rõ ràng. Đơn cử, đối với thủ tục nhận, rút TGTK khách hàng lần đầu tiên thực hiện giao dịch TGTK, khách hàng cần đến trực tiếp thực hiện giao dịch theo quy chế TGTK và xuất trình giấy bắt buộc: giấy xác nhận thông tin cá nhân của chủ tài khoản hoặc của người đại diện trong trường hợp cá nhân gửi tiền thông qua người đại diện…
Còn nếu khách hàng có nhu cầu rút tiền, NH phải bảo đảm hồ sơ rút tiền có ít nhất 4 yếu tố hợp lệ, khớp đúng là: chủ thẻ tiết kiệm, chữ ký của chủ thẻ, thẻ tiết kiệm và giấy tờ tùy thân của người rút tiền, đặc biệt là với các khoản tiền lớn hàng tỷ đồng trở lên.
Trong trường hợp rút TGTK theo ủy quyền, điều 16 Quy chế TGTK cũng quy định rõ: “Tổ chức nhận TGTK quy định các yếu tố cần thiết của giấy ủy quyền để đảm bảo lợi ích của chủ sở hữu TGTK hoặc đồng chủ sở hữu TGTK và phù hợp với các văn bản pháp luật có liên quan. Sau khi kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của giấy ủy quyền, tổ chức nhận TGTK căn cứ vào nội dung ủy quyền để thực hiện việc chi trả TGTK”.
Mặc dù quy định khá rõ, nhưng dễ nhận thấy, những vụ việc xảy ra gần đây liên quan đến các giao dịch tiền gửi đều có điểm chung là những người thực hiện giao dịch là khách hàng và cán bộ NH đều không thực hiện đúng quy trình. Một điểm chung nữa trong các vụ việc trên, tất cả những cán bộ NH có hành vi chiếm đoạt đều có thâm niên làm việc NH và có quan hệ với khách hàng lâu năm. Từ quan hệ đó, khách hàng vô tình đã bỏ qua một số thủ tục cần thiết tại NH. Khách hàng tin tưởng NH đến mức sẵn sàng ký tất cả những gì mà nhân viên NH yêu cầu mà không đọc lại nội dung văn bản mà họ đưa cho mình ký.
Một chuyên gia cũng tỏ ra lo ngại đối với việc quản lý tiền gửi lỏng lẻo, giả sử nếu bạn có một xe máy, hàng ngày đi làm phải tìm chỗ gửi xe và lấy vé như một cách đảm bảo an toàn tài sản của mình. Một giao dịch gửi tiền cũng vậy, khi gửi tiền phải nhận sổ, còn nếu ủy quyền thì phải có ký xác nhận theo quy định chứ không thể thực hiện ủy quyền trắng như vậy chắc chắn tạo kẽ hở cho rủi ro đạo đức phát sinh.
“Đến vợ chồng chưa chắc đã ủy quyền trắng như vậy huống chi chỉ là một đối tác làm ăn. Vì vậy, trong trường hợp bất khả kháng phải ủy quyền để người khác rút tiền, người gửi tiền chỉ nên ủy quyền cho những người thân thiết ruột thịt trong gia đình và thật sự tin tưởng”, vị này đưa ra lời khuyên.
Bảo vệ an toàn tiền gửi bằng cách nào?
Lãnh đạo chi nhánh của một NH lớn cho biết, để đảm bảo an toàn tiền gửi, ngân hàng tuân thủ các quy trình nghiệp vụ trong quá trình tác nghiệp, bảo mật thông tin cho khách hàng theo quy định. Giao dịch tiền gửi của khách hàng đều qua các khâu kiểm soát, đối chiếu để hạn chế và ngăn ngừa rủi ro. Bên cạnh đó, NH giám sát chặt chẽ công tác quản lý cán bộ, tuân thủ các quy trình phân cấp, phân quyền và luân chuyển cán bộ để ngăn chặn những rủi ro có thể xảy ra.
Đồng thời, phổ biến đến cán bộ, nhân viên những phương thức, hành vi vi phạm mới, nhất là quán triệt thực hiện quy tắc đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ giảm thiểu rủi ro đạo đức. Việc hỗ trợ khách hàng dễ dàng sử dụng các dịch vụ hiện đại và tiện ích mà các NH đã triển khai lâu nay để kiểm tra tài khoản tiết kiệm của mình tại NH mọi lúc, mọi nơi qua kênh tại quầy, SMS Banking, Internet banking, Mobile Banking…
Trong thời đại công nghệ phát triển ngày càng nhanh, với nhiều giao dịch phức tạp hơn, đòi hỏi các NH phải liên tục cập nhật tính năng mới nhằm tăng cường an ninh, an toàn đối với giao dịch TGTK. Thực tế, thời gian gần đây, các NH đã rất chủ động triển khai các dịch vụ tiện ích thông minh bảo đảm an toàn cho tài khoản tiền gửi, thanh toán… cho khách hàng như tra cứu số dư từ xa, kiểm tra tài khoản tiết kiệm online. Theo đánh giá giới chuyên môn, phản ứng của các NH khá nhạy bén cũng là thông điệp gửi tới khách hàng là NH sẽ sử dụng nhiều biện pháp bảo vệ tối đa an toàn tài khoản TGTK.
Đối với các NH, đẩy mạnh truyền thông để khách hàng nắm bắt, tuân thủ các quy trình, thực hiện các giao dịch tại NH đúng quy định. Đồng thời, tăng cường kiểm soát nội bộ thường xuyên, tự kiểm tra nhất là kiểm tra chéo giữa các phòng ban nghiệp vụ, giữa các lãnh đạo, luân chuyển cán bộ nhất là đối với các vị trí nhạy cảm. “Cho đến khi nào các nghiệp vụ còn do con người thực hiện thì việc thực hiện có đúng quy trình hay không vẫn phải phụ thuộc vào nhận thức, trình độ, đạo đức của nhân viên, nên không tránh khỏi rủi ro có thể phát sinh. Nhưng nếu thực hiện nghiêm túc những quy trình trên cũng sẽ giảm thiểu đáng kể rủi ro trong hoạt động NH”, một chuyên gia đưa ra quan điểm.
Để phòng ngừa rủi ro cho bản thân, vị chuyên gia khuyến nghị, về phía khách hàng cần có trách nhiệm hơn đối với khoản tiền gửi, ít nhất một lần trong tháng cần kiểm tra tài khoản để theo dõi lịch sử giao dịch. Nhưng tốt nhất theo vị chuyên gia này, các khách hàng nên đăng ký SMS Banking – một dịch vụ rất phổ biến (nhưng hiện vẫn ít người sử dụng – pv) mà không đòi hỏi phải có smart phone để nhận thông tin biến động tài khoản kịp thời, cũng như giám sát, kiểm tra các hoạt động giao dịch hàng ngày. Về lâu dài, theo các chuyên gia, người dân cũng nên quan tâm hơn, trang bị thêm kiến thức pháp luật, về tài chính - ngân hàng để có thể sử dụng đồng tiền ngày càng thông minh hơn.
Nguyễn Vũ
