Dù những lợi ích của việc triển khai thực hiện nộp thuế điện tử và dịch vụ hải quan điện tử đã rõ, song theo các đại diện của cơ quan chức năng, thì quy trình thủ tục, công nghệ và nhận thức của người nộp thuế vẫn là rào cản tăng chất lượng và mở quy mô dịch vụ.
Ảnh minh họa |
Giám đốc VietinBank chi nhánh Lê Chân (Hải Phòng) Lê Thị Xuân cho biết, quy trình thu nộp NSNN liên quan đến nhiều cơ quan, nhiều cán bộ và một khối lượng lớn đối tượng nộp thuế nên trong quá trình triển khai đôi lúc còn chưa đồng bộ.
Ví dụ như danh mục đối tượng nộp thuế, danh mục tờ khai hải quan, chưa cập nhật đầy đủ, gây khó khăn cho Kho bạc và NH khi hạch toán. Một số DN đã mở tài khoản tại chi nhánh, có đăng ký nộp thuế điện tử nhưng lại không sử dụng dịch vụ này với lý do DN chỉ thực hiện nộp thuế quý/lần mà các thao tác vận hành trên máy tính lại phức tạp, nên vẫn chọn cách nộp thuế bằng tiền mặt tại quầy giao dịch của NH.
Chưa kể, có những DN với đa phần nhân viên kế toán đã lớn tuổi, việc tiếp cận thông tin và sử dụng internet còn hạn chế nên việc NH tiếp thị, hướng dẫn sử dụng dịch vụ cũng gặp nhiều bất lợi.
Lãnh đạo các cơ quan thuế và hải quan cũng thừa nhận, việc thu NSNN phụ thuộc rất nhiều vào việc truyền nhận dữ liệu giữa các bên. Phó giám đốc BIDV chi nhánh Lào Cai, ông Nguyễn Hoàng Hà, chỉ ra rằng chương trình phần mềm hỗ trợ kê khai, báo cáo, thu-nộp thuế điện tử chưa thực sự hoàn thiện, phần nào cản trở khách hàng tiếp cận, khai thác, ứng dụng.
Ví như số lượng ký tự cho phép trong trường khai báo nội dung khoản thuế phải nộp quá ít, gây khó khăn cho việc khai báo đúng khoản mục thuế. Số lượng mã thuế được giao dịch trên lần giao dịch ít (tối đa 2 mã/lần giao dịch) nên chưa thực sự thuận tiện cho việc kê khai, nộp thuế cho khách hàng. Hay như trong chương trình hiện tại có khoản mục cho phép nộp thuế thay cho nhà thầu nước ngoài, nhưng trên thực tế không thực hiện được.
Đặc biệt là còn hạn chế trong quá trình đăng ký kê khai khoản mục thuế để nộp. Cụ thể, khi khách hàng lỡ thao tác chọn sai khoản mục trên chương trình, khách hàng không thể tự sửa được mà bắt buộc phải đến NH để điều chỉnh, gây bất tiện.
Đã có những trường hợp, do lỗi phần mềm hoặc hệ thống đường truyền dữ liệu dẫn đến lệnh thanh toán của khách hàng mặc dù đã được thực hiện nhưng chưa được cơ quan hải quan, thuế, Kho bạc Nhà nước ghi nhận trừ nợ thuế, khiến DN bị phạt nộp chậm. Nhưng đã nhiều NH phải nộp phạt thay DN, vì đối với DN thì thời điểm nộp thuế tính từ lúc nộp cho NH.
Một lãnh đạo VietinBank cho biết, chuẩn dữ liệu thu NSNN chưa được đồng bộ giữa các cơ quan thu, việc quản lý dữ liệu còn phân tán dẫn đến khó khăn trong việc xây dựng một giải pháp tổng thể cho dịch vụ thu NSNN của các NHTM.
Hơn nữa, các cơ quan thu cũng đang trong quá trình cải cách thủ tục hành chính nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, giảm thời gian nộp thuế theo chuẩn chung của ASEAN, nên quy trình xử lý giao dịch thường xuyên được cập nhật, nâng cấp để đáp ứng yêu cầu quản lý cũng tạo ra những khó khăn nhất thời cho NH trong thực hiện dịch vụ.
Đây cũng là lý do các TCTD đề xuất cần rà soát, hoàn chỉnh cơ chế, chính sách và quy trình nghiệp vụ, thủ tục thực hiện thanh toán điện tử đối với các khoản thu, nộp thuế, phí và lệ phí.
Trong đó, xác định rõ trách nhiệm của các bên đối với từng khâu trong quy trình, tránh trường hợp NH phải chịu hoàn toàn trách nhiệm do thiếu sự thống nhất về quy trình nghiệp vụ, chương trình phần mềm và hệ thống trao đổi thông tin nộp thuế giữa NH và cơ quan hải quan, thuế, Kho bạc Nhà nước, gây chậm trễ trong khâu thanh toán ảnh hưởng đến hiệu quả và mục tiêu chung về phối hợp thu NSNN.
Nguyệt Hà