Về phía Việt Nam, một số mặt hàng sẽ được cắt giảm thuế, chủ yếu ở các nhóm hàng công nghiệp như nguyên phụ liệu dệt, may, nguyên liệu nhựa, linh kiện điện tử, xe tải và xe con từ 3.000 cc trở lên, phụ tùng ô tô, điện gia dụng…
 |
| Thuế thu nhập đặc biệt khiến các nhà sản xuất ô tô Việt Nam đau đầu |
Các DN ô tô tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, tuy các mẫu xe động cơ nhỏ không thuộc diện giảm thuế, nhưng thuế linh kiện ô tô NK từ Hàn Quốc giảm nên các mẫu xe lắp ráp tại Việt Nam sẽ giảm giá. Hiện thuế NK bộ linh kiện ô tô từ Hàn Quốc về Việt Nam ở mức bình quân từ 14-20%.
Mức thuế này, theo lộ trình cắt giảm, sẽ còn 0-5%, giúp tiết kiệm hơn chi phí sản xuất. Nhờ đó, người dân Việt Nam có thể hy vọng giá xe Hàn sẽ giảm đáng kể, tăng khả năng cạnh tranh với xe nhập từ ASEAN.
Thực tế cho thấy dù chưa cần giảm thuế, từ lâu, nhiều sản phẩm xe ô tô của Hàn Quốc đã thường xuyên đứng đầu trong danh sách các thị trường Việt Nam NK nhiều nhất. Thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy, quý I/2015, lượng ô tô NK từ Hàn Quốc dẫn đầu với hơn 6.000 chiếc, tăng gần 63%. Đấy là chưa kể, số lượng gần 5.000 xe Hyundai i10 thương hiệu Hàn Quốc nhưng được sản xuất tại Ấn Độ, xuất sang Việt Nam.
Xe Hàn được người Việt ưa chuộng bởi có thiết kế ngoại thất hiện đại, trẻ trung, tích hợp nhiều tính năng thời thượng nhưng lại có giá rất cạnh tranh so với xe Nhật, xe Mỹ... Bằng chứng là các dòng xe như Hyundai, Kia đang tiêu thụ rất mạnh: Mẫu Hyundai i10 trong năm 2014 đã tiêu thụ tới 14.000 chiếc trong khi mẫu Kia Morning cũng bán được gần 10.000 chiếc với giá được so sánh là rẻ nhất tại Việt Nam.
Các tính toán cho thấy, khi thuế suất thuế NK linh kiện giảm về 0-5%, giá xe Hàn có thể giảm thêm khoảng 7%. Nhờ đó, một loạt mẫu xe Hàn Quốc khác được lắp ráp tại Việt Nam như Kia Morning, Kia New Sorento, Hyundai Santa Fe... cũng sẽ được hưởng lợi, giá giảm.
Tuy nhiên, đấy là từ phía xe ngoại NK, đứng từ phía các DN ô tô trong nước hiện nay “chảo lửa” về thuế tiêu thụ đặc biệt đang bắt đầu đốt nóng. Cụ thể, theo những đề xuất mới đây của các cơ quan, ban ngành liên quan mức thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng ô tô sản xuất trong nước sẽ không có được sự công bằng đối với sản xuất ô tô NK vì không được tính thêm các khoản chi phí bán hàng trong nước và phần lãi có được của các cơ sở kinh doanh NK ô tô.
Mặc dù những tổ chức như Hiệp hội các nhà sản xuất, lắp ráp ô tô Việt Nam (VAMA), Hiệp hội cơ khí Việt Nam (VAMI) đều không tán đồng quan điểm này và đã có những kiến nghị đến Bộ Tài chính để có sự xem xét điều chỉnh. Tuy nhiên trong ngắn hạn một vài năm, chắc chắn các DN ô tô Việt Nam sẽ phải chịu thiệt thòi khi các cam kết quốc tế tương tự như VKFTA bắt đầu có hiệu lực.
Điều này cho thấy rằng, mặc dù quy định về giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đã được thực hiện ổn định trong nhiều năm qua nhưng gần như vẫn có sự vấp váp khi các hiệp định thương mại quốc tế đến giai đoạn buộc phải thực hiện. Bởi đến thời điểm hiện nay, dù ghi nhận rằng các kiến nghị của VAMA, VAMI là hợp lý nhưng Bộ Tài chính cũng chưa có động thái gì trong việc sửa đổi các quy định trong các văn bản pháp lý liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt ở các văn bản sắp ban hành.
Việc này chứng tỏ, trong thời gian tới đây trước khi có những sửa đổi và quy định mới về mặt pháp lý, các DN ô tô Việt Nam sẽ phải bước vào một cuộc chiến cạnh tranh cực kỳ khốc liệt. Bởi đến hết ngày 20/5 tới đây Bộ Tài chính sẽ kết thúc thời gian lấy ý kiến cho Dự thảo Nghị định hướng dẫn luật Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các mặt hàng (trong đó có ô tô).
Chính vì vậy, khả năng các DN ô tô Việt Nam phải gánh chịu những bất cập do việc không theo kịp của các văn bản pháp lý liên quan đến thuế thu nhập đặc biệt là một điều khó tránh khỏi. Hệ quả của việc này có thể dẫn đến sự sụt giảm lớn về doanh thu cũng như lợi nhuận của các DN ô tô lớn trong nước trong năm tài chính sắp tới.
Thạch Bình
