Tàu nằm bờ...
Chưa thoát khỏi lo lắng khi xăng dầu bắt đầu tăng giá từ ngày 7/3/2012, thì từ 20/4/2012 giá bán lẻ xăng, dầu lại tiếp tục tăng. Cụ thể, giá xăng A92 tăng thêm 900 đồng lên 23.800 đồng/lít, dầu diesel tăng 500 đồng lên 21.900 đồng/lít, dầu hỏa tăng 600 đồng lên 21.400 đồng/lít và dầu mazut tăng 400 đồng lên 19.200 đồng/lít…Tính chung cả hai đợt tăng giá vừa qua, giá xăng đã tăng tới 15%, dầu diesel tăng khoảng 8%...Trước tình hình trên, nhiều chủ tàu cá ở khu vực miền Trung chỉ biết "than ngắn, thở dài", âu lo cho nghề đi biển vốn đãrất chông chênh.
Bao giờ mới hết cảnh xăng dầu tăng giá, tàu cá nằm bờ. (Ảnh: MH)
Trên âu thuyền Thọ Quang (Đà Nẵng), hàng trăm tàu cá của ngư dân đậu san sát bên nhau. Tay vá lưới nhưng ánh mắt xa xăm nhìn ra biển, ông Từ Văn Ry (Sơn Trà, Đà Nẵng) chủ tàu cá ĐNa 90289 chia sẻ: Hồi trước, con tàu có công suất 300CV của gia đình ông mỗi chuyến ra khơi, mất khoảng 100 triệu đồng tiền phítổn. Nhưng, từ khi dầu lên giá mỗi chuyến đi sẽ phải bỏ thêm 10 -15 triệu đồng nữa, trong lúc giá bán hải sản lại không tăng. Mấy chuyến đi biển gần đây hầu như chuyến nào cũng lỗ. Đậu sát bên cạnh, tàu cá QNg 94428 của ông Võ Văn Tạo (Đức Phổ, Quảng Ngãi) có công suất 350 CV, cũng đang lâm vào cảnh khó khăn chồng chất vì xăng dầu "leo thang". Theo ông Tạo, mỗi chuyến biển kéo dài khoảng 1 tháng, tiêu tốn hết gần 3.500 lít dầu. Cộng thêm các chi phí khác như: Nước uống, lương thực, đá lạnh... tổng chi phí cho một chuyến đi biển mất cũng gần 120triệu đồng. Chuyến đi biển gần đây nhất của tàu QNg 94428, chỉ đánh bắt được khoảng 8 tấn cá các loại, bán được trên 250 triệu đồng. Trừ đi các loại phí tổn, 12 lao động trên tàu chỉ được xấp xỉ 1 triệu đồng/người cho cả 1 tháng trời dầm dãi, lênh đênh đánh cược với số phận trên biển cả mênh mông.
Chưa biết, giá xăng dầu tăng đã kéo theo nhiều mặt hàng khác phục vụ cho nghề đi biển cũng "đua" theo. Ông Ngô Văn Hiên, chủ tàu cá ĐNa 90234, (Thanh Khê, Đà Nẵng) than thở: Bên cạnh việc "leo thang" của giá xăng dầu, hàng loạt mặt hàng khác như ngư cụ, lương thực, thực phẩm, đá lạnh... cũng đồng loạt tăng giá. Đá lạnh trước kia chỉ 11.000 đồng/cây, giờ đã lên đến 15.000 đồng/cây. Chi phí của mỗi chuyến ra khơi tăng thêm rất nhiều so với trước.
Đi biển thua lỗ, thu không đủ chi. Tại miền Trung, hàng loạt tàu cá chịu cảnh "treo lưới", dù đang vào thời điểm đánh bắt cá chính trong năm. Thọ Quang (Đà Nẵng), Núi Thành (Quảng Nam), Lý Sơn (Quảng Ngãi) hay bến cá Tam Quan, Đề Gi (Bình Đinh)… mỗi nơi hiện có đến hàng trăm tàu thuyền lớn, nhỏ của ngư dân đang phải nằm bờ.
Bán tàu, lên bờ?
Ngư dân đã khó, lại càng khó hơn khi các chủ đại lý xăng dầu không dám cho ngư dân nợ gối đầu như mọi năm. Tại thành phố Đà Nẵng, hiện có khoảng 15 đại lý bán xăng dầu lưu động phục vụ tàu cá. Những đại lý này cung cấp xăng dầu cho các tàu cá địa phương và các tỉnh lân cận. Trước đây, ngư dân được nợ tiền dầu, đi biển về trả sau. Nhưng trước việc giá dầu tăng hiện nay, nhiều đại lý không dám bán chịu cho bà con. Họ sợ ngư dân "chạy làng", thua lỗ không có tiền trả…
Cả tháng trời lênh đênh trên biển, thu nhập tròm trèm trên dưới 1 triệu đồng. Những chuyến
đen rủi còn thua lỗ… nhiều ngư dân đã tính chuyện lên bờ! Anh em bạn thuyềnđang rủ nhau chuyển sang đi phụ hồ hay đạp xích lô... bởi thu nhập từ những nghề này tính ra còn cao hơn nhiều so với đi biển - ông Từ Văn Ry, chủ tàu cá ĐNa 90289 chua xót tâm sự như vậy. Không tìm ra cách xoay sở, một số chủ tàu khác đã tính đến chuyện bán tàu. Ông Mai Quang Hùng, chủ tàu ĐNa 36038 (Thanh Khê, Đà Nẵng) cho biết! Nếu giá dầu cứ liên tục tăng như hiện nay, Nhà nước không có chính sách hỗ trợ... chắc đợt này phải bán tàu rồi đi kiếm việc khác.
Tàu cá nằm bờ đã khiến nhiều DN chế biến thủy hải sản điêu đứng vì thiếu nguyên liệu. Đại diện một công ty thủy sản ở thành phố Đà Nẵng cho biết: Từ đầu năm đến nay, nguyên liệu nhập về công ty giảm gần 1/3 so với trước. Để bảo đảm các hợp đồng đã ký, DN phải mở rộng địa bàn thu mua vào tận các tỉnh phía Nam, chấp nhận tăng thêm chi phí vận chuyển, mới có đủ nguyên liệu thủy hải sản để sản xuất.
Để gỡ khó cho bà con, chính quyền các địa phương đã và đang tìm cách hỗ trợ để ngư dân tiếp tục bám biển. Một số nơi hình thành tổ cộng đồng, tổ đoàn kết để tương trợ, thông báo cho nhau về ngư trường, thời tiết, hỗ trợ nhau đánh bắt nhằm tiết giảm chi phí... Tuy nhiên, những biện pháp này chưa "đủ liều" để kìm chế cơn "bão giá" đang hoành hành như hiện nay. Hạn chế tình trạng tàu cá nằm bờ, nhiều ngư dân đang mong chờ một phương án hỗ trợ giá dầu hiệu quả như Quyết định 289/QĐ-CP của Chính phủ ban hành hồi năm 2008.
Hồng Xuân
thoibaonganhang.vn
