 | Không thể bàn lùi |
| Thoái vốn nhà nước 8 tháng lãi gần 2.850 tỷ đồng |
| Sẽ thoái toàn bộ vốn Nhà nước tại Habeco trong năm 2016 |
Thay vì phương án của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) là chỉ bán 20% cổ phần Nhà nước tại Vinamilk (tương ứng 9%/vốn điều lệ), Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) vừa đưa ra “sáng kiến” bán một lần toàn bộ cổ phần Nhà nước (chiếm 45%/vốn điều lệ VNM) trong văn bản vừa gửi Bộ Tài chính và SCIC để tránh thất thu cho Nhà nước khoảng 1 tỷ USD.
Theo phân tích của VAFI, phương án của SCIC loại bỏ sự tham gia các nhà đầu tư lớn là các tập đoàn đa quốc gia chuyên kinh doanh sữa, thực phẩm. Vì khi mua 9%/vốn điều lệ thì họ chỉ là cổ đông thiểu số hay là cổ đông tài chính, họ có rất ít quyền về quản trị DN nên họ sẽ không quan tâm đến thương vụ này.
 |
| Ảnh minh họa |
Như vậy, chỉ có nhà đầu tư chiến lược là F&N Dairy Investment Pte Ltd tham gia đấu giá vì họ đang nắm giữ 11%/vốn điều lệ của Vinamilk. Nếu thương vụ thành công, họ sẽ có 20%/vốn điều lệ - lượng cổ phần đủ để có thể phủ quyết những vấn đề quan trọng nhất về quản trị DN tại đại hội cổ đông. Phương án này vô tình có lợi cho cổ đông này vì dần dần F&N có thể dễ dàng trở thành cổ đông chi phối mà không mất nhiều chi phí.
Trong khi đó việc F&N đã nắm được tỷ trọng cổ phần phủ quyết sẽ làm e ngại sự tham gia của đối tác chiến lược khác. Với lượng cổ phần nắm giữ còn lại, VAFI đưa ra 2 giả định thoái vốn. Giả định 1 là, SCIC sẽ bán bớt lượng cổ phần tương ứng 9%/vốn điều lệ trong các lần sau. Nếu vậy, cũng chỉ có F&N và một số quỹ tham gia, lượng cầu không nhiều so với lượng cung.
Giả định 2, SCIC bán toàn bộ lượng cổ phần tương ứng 35%/vốn điều lệ thì vẫn không hấp dẫn bằng phương án bán 45%/vốn điều lệ. Bởi nhà đầu tư mới chưa hẳn nắm được quyền quản trị DN, chưa kể F&N đã nắm cổ phần phủ quyết. Giá đấu thành công cho tất cả các đợt VAFI dự báo cũng chỉ tương đương với giá niêm yết. Nhà nước không thu được thêm tiền do ít có sự cạnh tranh về giá và tổng số tiền mà Nhà nước thu được từ việc bán toàn bộ 45%/vốn điều lệ khoảng 4 tỷ USD.
Chưa kể nếu hiệu ứng bán 9% VNM sẽ được nhân rộng, tiến trình cổ phần hóa DNNN sẽ diễn ra chậm chạp và Nhà nước sẽ thất thu lớn ngân sách do ít thu hút được đông đảo các nhà đầu tư chiến lược tham gia. Chất lượng cổ đông thấp.
Trong khi đó, theo VAFI, phương án bán toàn bộ cổ phần Nhà nước tại VNM mà tổ chức này đề xuất sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư chiến lược nước ngoài tham gia. Vì nếu mua trọn lô cổ phần tương đương 45%/vốn điều lệ nhà đầu tư mới sẽ nắm giữ được cổ phần chi phối của VNM, họ có quyền điều hành DN nhưng chưa phải quyền điều hành tuyệt đối vì số cổ đông còn lại dễ dàng phủ quyết tại đại hội cổ đông nếu cổ đông lớn đi ngược lại lợi ích của họ.
Việc các nhà đầu tư tài chính mới tham gia đấu giá sẽ làm tăng lượng cầu và để mua được toàn bộ lô cổ phần 45%/vốn điều lệ nhà đầu tư chiến lược phải bỏ giá cao hơn giá đang giao dịch niêm yết. “Dự kiến giá đấu thành công không thấp hơn 25% so với giá niêm yết, tức là giá VNM được định giá khoảng trên 11,5 tỷ USD và Nhà nước sẽ thu được hơn 5 tỷ USD”, VAFI so sánh.
“Chúng ta có thể nhân rộng phương thức bán này để dễ dàng tái cấu trúc nợ công, phát triển nhanh cơ sở hạ tầng của đất nước”. VAFI khuyến nghị từ phân tích nếu Bộ Tài chính chỉ đạo SCIC bán toàn bộ lô cổ phần Nhà nước chiếm 45%/vốn điều lệ VNM thì đầu năm 2017 ngân sách Nhà nước có ngay 5 tỷ USD và khoản này đủ để hoàn thành tuyến đường cao tốc Bắc Nam đến năm 2020. Nếu Nhà nước bán hết cổ phần tại Sabeco và Habeco thì cũng thu được 5 tỷ USD nữa đủ để xây dựng 4 tuyến đường sắt nội đô tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Nhất Thanh
